Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024 hội tụ nhiều ngành công nghiệp văn hóa
-Trâm Nguyễn-
Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024 hội tụ nhiều ngành công nghiệp văn hóa hứa hẹn mang đến những sáng tạo vô cùng phong phú cho công chúng thưởng thức. Một sê-ri sự kiện quy tụ 12 ngành công nghiệp văn hóa là dấu hiệu tích cực cho thấy sự phát triển đa dạng và sôi động của nền công nghiệp văn hóa tại Hà Nội, xứng đáng với vị thế Thủ đô tiên phong của cả nước.
Nhiều ngành công nghiệp văn hóa được giới thiệu đến gần công chúng hơn qua các mùa Lễ hội trước đây
Bên cạnh các ngành du lịch văn hóa, kiến trúc, thủ công mỹ nghệ, nghệ thuật biểu diễn, thiết kế, ẩm thực, thời trang, quảng cáo, phần mềm và trò chơi giải trí đã là thế mạnh của các mùa trước, Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội của năm 2024 tiếp tục thúc đẩy mở rộng sang lĩnh vực các không gian văn hóa sáng tạo, điện ảnh, truyền hình - phát thanh và xuất bản.
Thiết kế là ngành sáng tạo cốt lõi của Lễ hội qua các năm, bao phủ lên mọi hoạt động và không gian của thành phố. Thiết kế bao gồm thiết kế đồ họa, thiết kế nội thất, thiết kế sản phẩm, thiết kế thời trang… Thiết kế cũng gắn liền với kiến trúc, các công trình biểu tượng của Lễ hội. Thiết kế cũng có thể hiểu là “tư duy thiết kế” - một phương pháp tư duy mới mẻ của Ban tổ chức Lễ hội - nhằm tìm ra các phương cách giải quyết đề bài tạo ra một lễ hội đa dạng và sôi nổi, thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của các ngành công nghiệp văn hóa tại Hà Nội, đồng thời cổ vũ sự tham gia của các quận, huyện, xã và các cơ quan đơn vị trên địa bàn.
Sự hiện diện của ngành thiết kế kiến trúc (theo nghĩa hẹp) và tư duy thiết kế theo nghĩa rộng được thể hiện rất rõ ở các công trình biểu tượng của Lễ hội:
Không gian Cung thiếu nhi Hà Nội: Hoài niệm cho tương lai tận dụng chính cảnh quan ký ức của Cung Thiếu nhi đồng thời phủ lên đường nét kiến trúc ban sơ của công trình một diện mạo mới. Điều này không chỉ thể hiện sự trân trọng với những gì vốn hiện diện và lưu giữ trong lòng Cung Thiếu nhi Hà Nội mà còn gợi mở về cách nhìn nhận hết sức sáng tạo và cởi mở: không gian tự thân trở thành một chất liệu và là một cộng sự nghệ thuật thay vì là một nơi trưng bày các tác phẩm bất kỳ.
Pavilion Hành lang Ấu trĩ với thiết kế kéo dài đến ‘vô tận’ các hành lang ở Cung Thiếu nhi ra sân chung bên ngoài thể hiện một cách tiếp cận thú vị trong thiết kế kiến trúc: điểm giao giữa các hành lang trong Cung trở thành những khối trưng bày chính, giúp công chúng nhìn ngắm và trân trọng những hành lang đã luôn hiện diện nhưng ít được chú ý tới.
Pavilion Dòng - cụm hai công trình kiến trúc được thiết kế tại khu vực Bắc Bộ Phủ và Vườn hoa Diên Hồng nhằm đề đạt một ý tưởng khác: đưa công chúng đi từ một không gian “mở” (Vườn hoa Diên Hồng) đến không gian “đóng” (bên trong Bắc Bộ Phủ) tựa như một dòng chảy lịch sử, dòng chảy ký ức từ cộng đồng đến riêng tư. Không gian dẫn đến các cánh cửa của Bắc Bộ Phủ lần đầu tiên sẽ được mở ra và công chúng có thể quan sát được những điều thú vị về tòa nhà lịch sử ngay từ cụm kiến trúc này.
Tổ hợp triển lãm nghệ thuật tương tác Cảm thức Đông Dương tại tòa nhà 19 Lê Thánh Tông (tiền thân là tòa nhà chính của Đại học Đông Dương, sau này là Đại học Tổng hợp Hà Nội và hiện nay là Đại học Quốc gia Hà Nội) sẽ thiết kế trưng bày cụm các tác phẩm nghệ thuật tương tác độc đáo, gợi mở những cảm thức xưa cũ về kiến trúc và mỹ thuật Đông Dương.
Sự xuất hiện của ngành Mỹ thuật và nghệ thuật đương đại bao gồm các tác phẩm hội họa, điêu khắc, tranh ảnh, sắp đặt nghệ thuật sẽ góp phần tạo nên không gian nghệ thuật đa dạng và sinh động cho mùa Lễ hội năm nay. Tác phẩm sắp đặt Chiếc đồng hồ của ông tôi của Đặng Thuỳ Anh, Hanoi Bedroom Shows và CLB Sao Tuổi Thơ là dự án nghệ thuật sắp đặt biệt vị trong không gian phòng múa ballet tại tầng 4 Cung Thiếu nhi Hà Nội sẽ cho thấy sự hòa quyện độc đáo của hình ảnh, ánh sáng, chuyển động và âm thanh. Sân chơi mẫu tự Điềm Phùng Thị lấy cảm hứng từ tính ‘biến tấu’ trong ngôn ngữ điêu khắc mô-đun của cố nghệ sĩ Điềm Phùng Thị, do Think Playgrounds phối hợp cùng nhóm giám tuyển triển lãm Cung Thiếu Nhi Hà Nội: Hoài niệm cho tương lai thực hiện một tổ hợp sân chơi trong khuôn viên Lễ hội từ hình tượng những khối mô-đun của tác giả.
Triển lãm Cổ tích về Amadeus Vũ Dân Tân là một chuỗi sắp đặt điêu khắc khổ lớn, lấy cảm hứng và tiếp biến những bức vẽ phác thảo mang tên "mộng tưởng kiến trúc" của nghệ sĩ Vũ Dân Tân. Các tác phẩm mỹ thuật được sắp đặt tại những khu vực rải rác để tạo ra một câu chuyện cổ tích về nhân vật hư cấu bí ẩn mang tên Amadeus Vũ Dân Tân - người có thể du hành qua các miền không gian và thời gian khác nhau. Lấy cảm hứng từ cấu trúc vòm của nhà thiên văn trên tầng cao nhất của Cung Thiếu nhi Hà Nội và trò chơi đèn kéo quân của trẻ con, giám tuyển Vân Đỗ cùng nghệ sĩ Nguyễn Trần Nam cộng tác với Lý Trang đã dựng lên một triển lãm mỹ thuật với tên gọi Những phóng tưởng mong manh, đem đến cho người xem cảm giác linh thiêng lạ kỳ và trải nghiệm thị giác đầy ý nghĩa.
Ngành thời trang năm nay tiếp tục có sự hiện diện mạnh mẽ tại Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội. Những bộ sưu tập mới nhất, thể hiện sự sáng tạo và cá tính riêng của mỗi nhà thiết kế qua Trình diễn thời trang Học viện Thiết kế và Thời trang London; hay sự kiện Hanoi Fashion Journey 2024 do Ban Tổ chức Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024 tổ chức sẽ đem đến những phút giây mãn nhãn, đồng thời quảng bá tôn vinh các nhà thiết kế trẻ ngay tại Quảng trường Cách mạng tháng Tám và Nhà hát Lớn lịch sử.
Lĩnh vực âm nhạc là không thể thiếu, một điểm nhấn đặc biệt là sự trở lại của show Rock: Hà Nội chốn đi về - một trong những chương trình biểu diễn ngoài trời quy mô lớn trong khuôn khổ Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024*.* Với sự quy tụ của các band nhạc rock lâu đời tại Hà Nội qua các thập kỷ: Purple Blues, Thủy Triều Đỏ, Lý Bực, và Blue Whales, sự kiện sẽ mang đến một không khí sôi động và hào sảng - thể hiện tinh thần của Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội. Ở một quy mô ấm cúng, workshop Trạm Chơi - Những thanh âm ngẫu hứng được điều hành bởi nghệ sĩ Ian Richter cùng giám tuyển Ngụy Hải An sẽ tập trung vào việc tạo ra những âm thanh ngẫu hứng từ các nhạc cụ được làm từ vật liệu tái chế như vỏ chai, hộp, ống nhựa, gỗ đã qua sử dụng. Những nhạc cụ kỳ lạ nhưng lại vô cùng gần gũi, thân thiện này góp phần làm phong phú thêm trải nghiệm âm nhạc và gợi mở tư duy.
Năm nay, lĩnh vực ẩm thực sẽ được nhấn mạnh hơn, như một phần không thể thiếu của Lễ hội. Công chúng sẽ được thưởng thức đa dạng những thức quà Thủ đô, những món ăn sáng tạo kết hợp giữa truyền thống và hiện đại do các đơn vị ẩm thực truyền thống kết hợp với hiện đại thể hiện.
Lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn (sân khấu) với các vở kịch, các màn biểu diễn nghệ thuật đương đại sẽ mang đến những trải nghiệm thú vị và mới lạ cho khán giả. Dự án Thổ Địa là tác phẩm sân khấu sẽ được trình diễn lần đầu tiên ở Việt Nam tại Rạp Khăn Quàng đỏ, Cung Thiếu nhi Hà Nội trong Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024. Lấy cảm hứng từ hình tượng thần hộ mệnh "thổ địa", một vị thần có nhiệm vụ bảo vệ các địa điểm cụ thể và cư dân nơi đó, vở diễn kết hợp múa rối, trình diễn diễn thuyết và nghệ thuật sắp đặt để kể những câu chuyện về thành phố từ quá khứ tới tương lai. Trích đoạn vở nhạc kịch "The Man Who Laughs" (Thằng Cười) - tác phẩm chuyển thể từ tiểu thuyết nổi tiếng của nhà văn Victor Hugo cũng sẽ được mang lên sân khấu mùa Lễ hội này.
Công nghiệp trò chơi và phần mềm với các trò chơi điện tử, thực tế ảo chắc chắn sẽ thu hút giới trẻ mùa Lễ hội, trong đó Workshop Khoa học Sáng tạo STEM và Robot HUNA là điểm hẹn thú vị không thể bỏ lỡ dành cho các bạn trẻ yêu thích học hỏi thông qua khám phá và sáng tạo. Workshop Cú ngã được kỳ vọng đem lại các trải nghiệm “liên tương tác giữa người tham gia và máy móc”. Lấy cảm hứng video của Boston Dynamics ghi lại quá trình nghiên cứu để cải thiện khả năng xử lý té ngã của robot hai chân, qua đó nhấn mạnh quá trình học hỏi từ những sai lầm và bật lại mạnh mẽ, nghệ sĩ Nguyễn Hoàng Giang mong muốn gợi lên những suy nghĩ về quá trình phát triển người máy dựa trên hành động và trí sáng tạo của con người, đồng thời hình ảnh Cú ngã còn tượng trưng cho những thách thức và khó khăn mà con người phải đối mặt trong nỗ lực cải tiến, thay đổi công nghệ và chính bản thân mình.
Lĩnh vực thủ công mỹ nghệ luôn khẳng định bản sắc của Hà Nội tại Lễ hội. Các sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống sẽ được giới thiệu, góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa của dân tộc. Hội chợ “Bí mật” và Makers Market - Child Routes là nơi bày bán các mặt hàng thủ công độc đáo, được tuyển lựa với các tiêu chí khắt khe của HIT (Hanoi Indie Troupe) - một cộng đồng các nhà thiết kế trẻ độc lập. Du khách đến với Hội chợ sẽ có cơ hội sở hữu những tác phẩm thủ công tuyệt vời và “không đụng hàng”.
Lĩnh vực điện ảnh năm nay thực sự nổi bật hơn rất nhiều với các bộ phim dài, phim tài liệu, phim hoạt hình sẽ được trình chiếu, giới thiệu đến công chúng những góc nhìn sinh động về cuộc sống và xã hội. Sự kiện Xưa ta thuở nhỏ: Tự sự điện ảnh trẻ em Việt Nam thời chiến trình chiếu hai tác phẩm tiêu biểu của điện ảnh nhà nước thập niên 70: Em Bé Hà Nội (Đạo diễn Hải Ninh, 1974) và Mẹ Vắng Nhà (Đạo diễn Nguyễn Khánh Dư, 1979); Chiếu phim Hãy tha thứ cho em (1992) của Đạo diễn Lưu Trọng Ninh do Viện phim Việt Nam tổ chức; Talkshow của Đại sứ quán Hoa Kỳ Chiếu phim và thảo luận The Last Repair Shop; hay Cuộc viễn du tới thế giới Cảm Hứng: Chiếu phim hoạt hình Tiệp Khắc sẽ là các hoạt động điện ảnh đa dạng nằm trong khuôn khổ của Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024.
Lĩnh vực xuất bản xuất hiện tại Lễ hội, bao gồm các hoạt động giới thiệu những cuốn sách mới, những tác phẩm văn học nghệ thuật độc đáo. Diễn ra tại Hội trường Ngụy như Kon Tum - Trường Đại học Tổng hợp, talkshow về cuốn sách Vẻ đẹp của cảnh sắc tầm thường với sự góp mặt của tác giả Đặng Hoàng Giang và đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp hứa hẹn thu hút sự quan tâm của nhiều độc giả yêu sách. Yếu tố văn học được lồng ghép vào Workshop Trải nghiệm thiếu nhi: Kia rồi! Amadeus Dân Tân! gắn với triển lãm sắp đặt Cổ tích về Amadeus Vũ Dân Tân, giúp khám phá vẻ đẹp của các tác phẩm văn học và gia tăng sự thích thú khi tham gia trò chơi truy tìm một nhân vật bí ẩn: Amadeus Dân Tân. Đây là chuỗi sáng kiến được thiết kế và giám tuyển bởi Giám tuyển giáo dục Phương Vũ và Nhà giáo dục về sách thiếu nhi Phạm Thị Hoài Anh, thực hiện bởi The Initiative of Children’s Book Creative Content (ICBC) in Vietnam.
Ngành Quảng cáo với các sáng kiến quảng cáo nổi bật trên khắp thành phố góp phần quảng bá về Lễ hội sẽ giúp truyền cảm hứng cho cư dân thành phố. Một phiên bản trình diễn “quảng cáo” cho các không gian văn hóa sáng tạo dưới dạng các pa-nô, trình chiếu giới thiệu về các công trình, tác phẩm trong khuôn khổ của Lễ hội, của các cuộc thi, các các creative hubs (triển lãm sáng tạo), đang được chuẩn bị tại nhà triển lãm 93 Đinh Tiên Hoàng.
Điều đặc biệt nhất về Lễ hội, đó chính là sự kết hợp và giao thoa, thể hiện bản chất đa liên ngành, tính kết nối mạnh mẽ giữa các ngành công nghiệp văn hóa.
Cung Thiếu nhi Hà Nội và tuyến chính lễ hội chính là nơi trình diễn và thể hiện của nhiều hoạt động đa dạng khác nhau. Ngay trong từng hoạt động cũng cho thấy sự kết hợp giữa các nhóm/tổ chức và cá nhân tài năng đến từ các ngành nghề khác nhau. Có thể lấy ví dụ từ không gian Tầng chờ - triển lãm Cung thiếu nhi Hà Nội: Hoài niệm cho tương lai. Tại không gian này, người tham gia sẽ cảm nhận được việc xem, tương tác với tác phẩm, và tham gia vào quá trình tạo tác. Phòng Dệt là nơi diễn ra workshop Những khung cửi nhỏ giới thiệu và hướng dẫn các kỹ năng thủ công như may, vá, sửa quần áo cũ, thêu, dệt vải, đồng thời liên hệ tới thực hành nghệ thuật sắp đặt cùng nghệ sĩ Nguyễn Quốc Thành. Phòng Đọc tập hợp các cuốn sách xuất bản tuyển chọn từ thư viện Cung Thiếu nhi kèm một số tranh mỹ thuật minh hoạ vẽ mới của hoạ sĩ Hoàng Vũ Hoài. Phòng Robot trưng bày các sản phẩm công nghệ và trò chơi robot chuyển động của CLB STEM Cung Thiếu nhi và chuỗi workshop robot HUNA và STEM. Phòng Nhạc là nơi khán giả có thể tương tác - kích thích âm thanh với bộ nhạc cụ tự chế của nhóm Nguyễn Nhật Quang, Nguyễn Đình Phương và Nguyễn Đức Phương làm từ các chất liệu thu thập ở Cung hoặc các vật liệu dễ tìm thấy trong sinh hoạt hàng ngày…
Workshop Ký ức về lớp học liên hoàn mang đến cho người tham gia những trải nghiệm sống động, đa dạng và “liên ngành” với các môn như vẽ, đàn, múa, nấu ăn, cắm hoa, thêu,... Mỗi lớp học sẽ được hướng dẫn bởi chính các giáo viên cũ của Cung Thiếu nhi, đem đến hành trình trở về tuổi thơ đúng nghĩa cho những người-đã-từng-là-thiếu-nhi trong độ tuổi U40, U50 hiện tại và cả những người trẻ mong muốn tái khám phá cái nôi sinh hoạt văn hóa của thiếu nhi Hà Nội.
Sự xuất hiện của nhiều ngành công nghiệp văn hóa và sự giao thoa giữa các ngành trong mùa Lễ hội còn được thể hiện qua các hội thảo nóng bỏng, bàn về các xu hướng và tầm nhìn sáng tạo cho thành phố. Một loạt các toạ đàm như: Hội thảo Di sản văn hóa phi vật thể và việc phát triển Công nghiệp văn hóa ở thủ đô HN - Lý luận và thực tiễn; Hội thảo Xây dựng mô hình, sản phẩm Công nghiệp văn hóa từ nguồn lực di sản văn hóa phi vật thể ở Thủ đô Hà Nội; Toạ đàm Di sản kiến trúc trong Thành phố sáng tạo; Talkshow Làm thế nào để cân bằng giữa phong cách cá nhân và yêu cầu thiết kết của doanh nghiệp; Hội thảo Truyền thống nhìn từ góc nhìn kiến trúc đương đại; hay Hội thảo Khoa học Tài năng trẻ - Nguồn lực sáng tạo và phát triển văn hóa nghệ thuật… đem đến các chủ đề hấp dẫn và các diễn giả sâu sắc, giúp gợi mở cho người tham gia cùng hành động cho tương lai của thành phố sáng tạo.
Nghị quyết 09-NQ/TU của Thành ủy Hà Nội đặt ra mục tiêu phát triển toàn diện ngành công nghiệp văn hóa, tập trung xây dựng, phát triển và định vị thương hiệu "Thành phố Sáng tạo" của UNESCO. Với chủ đề Giao lộ Sáng tạo, Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024 với sự giao thoa hội tụ của 12 ngành công nghiệp văn hoá, là một minh chứng mạnh mẽ giúp hiện thực hóa mục tiêu đưa công nghiệp văn hoá trở thành mũi nhọn phát triển của Thủ đô.
Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024 chủ đề “Giao lộ Sáng tạo” sẽ diễn ra từ 09-17/11/2024 gồm 100+ hoạt động tại Tuyến chính xung quanh Quảng trường Cách mạng tháng 8 ở quận Hoàn Kiếm cùng các địa điểm hưởng ứng ở 30 quận, huyện thị. Chi tiết các hoạt động và lịch trình sẽ được cập nhật trên các kênh truyền thông chính thức của Lễ hội. Xin mời độc giả cùng chờ đón và xem thêm tại:
Website: https://www.lehoithietkesangtao.vn